Lezing

Lezing Joodse groepen in de tijd van Jezus - Peter van 't Riet - 2020
Lezing

In de tijd van Jezus bestond het jodendom uit allerlei groepen waarvan de meeste nu niet meer bestaan, maar waarover we nog veel weten. De Farizeeën spreken het meest tot de verbeelding, omdat hun naam verbonden is met woorden als huichelaars, scherpslijpers, wetticisten etc. In werkelijkheid bestonden er minstens zeven soorten Farizeeën van allerlei pluimage en sommigen waren Jezus en zijn eerste aanhangers nog welgezind ook.

Daarnaast waren er Sadduceeën, Essenen, Zeloten, Herodianen, aanhangers van Johannes de Doper, Hellenisten, proselieten en godvrezenden. Dwars daar doorheen vinden we dan nog overpriesters, gewone priesters, schriftgeleerden, oversten, oudsten enz. En dan hebben we nog Judeeërs, Galileeërs, Samaritanen en allerlei joden uit de diaspora. Al deze groepen en functionarissen hadden hun eigen opvattingen en taken. Dat was een complexe situatie, waarvan de evangelisten overigens goed op de hoogte waren.

Als hedendaagse lezers van evangelieverhalen hebben we een probleem! Veel evangelieverhalen zijn alleen te begrijpen met kennis over het toenmalige jodendom. Pas als we die kennis gebruiken, zien we bijvoorbeeld waarom Jezus' genezingen van zieken op de sjabbat geen breuk met het toenmalige jodendom waren. Of waarom ze dat alleen waren in de ogen van sommige joodse groepen in die tijd. Dan ook komen we erachter dat het Griekse woord Ioudaioi ten onrechte altijd vertaald wordt met "Joden".

In deze lezing komen een groot aantal joodse groepen uit die tijd aan de orde, en wordt zichtbaar waarom betere kennis over hen onmisbaar is voor het verstaan van de evangelieverhalen.


This is the website of Peter van 't Riet