Antwoord : Bij oppervlakkige lezing maakt de Hebreeënbrief op mij een weinig "joodse" indruk. De schrijver geeft er weliswaar blijk van de beschrijving van de offerdienst in de Tora goed te kennen, maar houdt er m.i. een nogal hellenistische interpretatie op na: het bloed verzoende, i.p.v. de gezindheid van de offeraar. Bovendien wordt de op het aardse leven gerichte intentie van de Tora in de Hebreeënbrief zo'n beetje 180 graden van richting veranderd en op de hemel gericht. Het voorbeeld van de tabernakel bij Mozes op de berg (Exodus), dat slechts een ontwerpmodel was, wordt hier een min of meer platoonse werkelijkheid, waar het aardse heiligdom niet aan kan tippen. Bovendien wordt Christus hier tot hemelse hogepriester gemaakt, een idee die we zelfs in de brieven van Paulus niet tegenkomen.

Ik merk op dat we daarmee ver verwijderd zijn van het Aramese jodendom waarvan Jezus (in de evangeliën) een representant was. Ik durf gerust te stellen dat Jezus zich in deze Hebreeënbrief niet herkend zou hebben. Misschien is het een overweging waard te bedenken dat de Hebreeënbrief niet zonder slag of stoot in de canon is opgenomen en ook later nog lang ter discussie is blijven staan in kerkelijke kringen.

Is er met de komst van Jezus iets veranderd m.b.t. de offerdienst in Israël? Mijn antwoord is: "Nee." In de evangeliën en de Handelingen is de offerdienst iets vanzelfsprekends. Die ging na Jezus' dood ook nog gewoon zo'n 40 jaar door. Pas na 70, toen de offerdienst beëindigd was, zijn Jezus' aanhangers in zijn levenswijze een alternatief voor de offerdienst gaan zien. Daaraan is het vierde evangelie gewijd (zie mijn boek Het evangelie uit het leerhuis van Lazarus). Dat evangelie bleef nog binnen de kaders van het Aramese jodendom (er zit veel polemiek met de Essenen in). De Hebreeënbrief zet echter in die ontwikkeling een hellenistische stap verder en raakt daarmee verwijderd van de Aramees-joodse oorsprong van het christendom.