Vraag : Wat wordt bedoeld met het laatste gedeelte van Johannes 17:12, waar Jezus tijdens zijn laatste maaltijd tot God bidt en zegt “Toen ik bij hen was, hield ik hen [bijeen] in jouw naam, die jij mij gegeven hebt, en ik heb over hen gewaakt en niemand uit hen is verloren gegaan, behalve de zoon van het verderf, zodat de Schrift vervuld zou worden”? Met name gaat het mij om de woorden: ‘de zoon van het verderf’ en ‘vervuld zou worden’.
Antwoord : Terzijde: in de Nieuwe Bijbelvertaling wordt ‘zoon van het verderf’ vertaald met: ‘hij die verloren moest gaan’; ‘vervuld zou worden’ met ‘in vervulling gaan’.
Met 'zoon van het verderf' of 'hij die verloren moest gaan' is Judas Iskariot bedoeld die op dat moment in het vierde evangelie al bij de maaltijd vertrokken is om Jezus aan de hogepriesters over te leveren (Johannes 13:30).
De 'vervulling van de Schrift' vat ik niet op als het uitkomen van een exacte voorspelling die door een vroegere bijbelschrijver bedoeld zou zijn met oog op deze specifieke situatie. Bedoeld is dat de Bijbel/de Schrift verhalen bevat die over verloochening en verraad gaan, en dat er nu weer zoiets gebeurt, waardoor we er weer zo'n verhaal aan kunnen toevoegen. David werd al eens verraden door Achitofel (2 Samuël 15:12 e.v.). Nu gebeurt zoiets weer met Jezus door Judas. Je hoeft de Bijbel dus niet op te vatten als een voorspellingenboek. De Bijbel waarschuwt immers zelf tegen waarzeggerij! (Leviticus 19:26). Het is een leerboek over hoe de wereld in elkaar zit: kijk eens, dit kan de besten in Israël overkomen zolang er Achitofels en Judassen onder ons zijn die geen lering uit dergelijke verhalen trekken.