Vraag&Antwoord

Historiciteit van Bijbelverhalen (1) - Peter van 't Riet - 2020
Zijn de Exodusverhalen historisch echt gebeurd?

Vraag : Ene Jan Assman, een egyptoloog uit Duitsland, beweert, dat als er geen archeologische bronnen te vinden zijn, de verhalen over de Exodus louter verzinsel zijn. Hoe zie jij dat?

Antwoord : Het zoeken naar de historiciteit van de Exodusverhalen is een presentistische bezigheid (een problematiek van vandaag probeert men terug te vinden in verhalen uit het verleden). Onze moderne wereld is sterk gericht op feitelijke historische gebeurtenissen. Maar het moderne begrip 'historiciteit' bestond niet in bijbelse tijden. Bijbelse vertellers vertellen verhalen over het "verleden" altijd met oog op de toekomst. De Exodusverhalen zijn geen historisch-betrouwbare reportages in moderne zin. Ze zullen rondom historische kernen gecomponeerd zijn tijdens de Babylonische ballingschap om de joden aldaar te inspireren hun levenswijze in stand te houden en op verlossing uit Babylon te blijven hopen. Overigens is er in deze verhalen behoorlijk veel kennis over de Egyptische cultuur verwerkt. De boodschap in Babylon was: Kijk eens, zoals onze voorvaderen uit Egypte zijn verlost, zo zullen wij uit Babylonië worden verlost als we daar maar in blijven geloven. Zonder deze verhalen was er misschien zelfs geen terugkeer uit de Babylonische ballingschap geweest, zoals er geen terugkeer van de noordelijke Israëlieten uit de Assyrische ballingschap is geweest. Het voortdurend in deze verhalen op zoek gaan naar historisch-archeologische feiten is een grote hindernis voor het begrijpen van de oorspronkelijke bedoelingen ervan.


This is the website of Peter van 't Riet