Heruitgave 2023	Uitgave 2005

Recensies van dit boek - Zie deze op website of klik hier.

De evangeliën gelezen als midrasj

Hoe hebben de evangelisten hun verhalen geschreven en wat hebben zij in hun eigen tijd ermee bedoeld? Dat is volgens de auteur van dit boek de belang­rijkste vraag, waarmee de uitleg van de evangeliën zich moet bezig­houden. Peter van ‘t Riet verricht zijn bijbelstudie on­afhan­kelijk van de ‘mainstream’ van de hedendaagse bijbelweten­schap. Door de evangeliën compromisloos te lezen als joodse verha­len uit de 1e eeuw komt hij tot resultaten die radicaal verschillen van die van de gangbare bijbeluitleg.

In Lukas versus Matteüs laat hij zien dat de evangelisten geen histo­risch verslag samenstelden uit allerlei bronnenmateriaal, maar te werk gingen als creatieve joodse schriftgeleerden. Aansluitend bij thema’s uit Tenach (Oude Testament) schreven zij joodse theologie in ver­haalvorm (midrasj) en gaven zij elk hun eigen antwoord op de vraag hoe de messiaanse tijd het beste naderbij gebracht kan wor­den. De auteur laat in dit boek zien dat Matteüs en Lukas daarover een grondig meningsverschil hadden.

Dat levert een geheel nieuwe kijk op de evangeliën. Zijn publicaties zijn bovendien zeer toegankelijk en geschreven voor een breed publiek. Na boeken als Lukas de Jood (1984/2009) en Zonder Tora leest niemand wel (1986/2010) trekt de auteur in dit boek Lukas versus Matteüs de benadering van de evangeliën als joodse midrasjliteratuur consequent door. Midrasj is in het jodendom het onderzoeken en actualiseren van de Bijbel en de joodse traditie. Peter van 't Riet bestempelt de evangeliën onder andere als midrasjliteratuur, omdat evangelieverhalen sterk leunen op het Oude Testament.

Een ander kenmerk van midrasjliteratuur is het vrije karakter van het onderzoek. Vertellers van midrasjverhalen verschillen daarom vaak fundamenteel van inzicht met elkaar. In Lukas versus Matteüs laat de auteur zien dat dat ook bij Matteüs en Lukas het geval is. Beide evangelisten presenteren Jezus als een rolmodel voor hun messiaanse strategie. Beide messiaanse strategieën verschillen hemelsbreed van karakter. De auteur is van mening dat het midrasjkarakter van de evangeliën het noodzakelijk maakt het christelijk geloof opnieuw te doordenken. Alleen zo kan men beter aansluiten bij de oorspronkelijke bedoelingen van de evangelisten.